Maximino Gomez Nafarroa Garaiko "eremu
euskalduneko" erdaldunen alde agertu da Nafarroako Parlamentuan. Bere
aburuz, euskararen erabileraren presiopean bizi dira. Aitzitik, ez du
egunero-egunero hizkuntza eskubideak ukatuak dituzten euskaldunen alde
hitzik egin.
"Euskararen erabileraren
presiopean daude herritarrak eremu euskaldunean. Egoera horrek
hizkuntzaren kontrako jarrera sortzen du, eta hori gertatzea arrazoizkoa
eta logikoa dela uste dut". Horrela mintzatu da Maximino Gomez
Euskarabideko zuzendaria. V. Inkesta Soziolinguistikoaren emaitzak
aztertzen ari zela egin du balorazio hori. Izan ere, Vascuencearen
legeak "eremu euskaldun" bezala izendatzen duen lurraldean jaitsi egin
da euskararen sustapenaren aldekotasuna. Gomezek azaldu duenez %3,2 zen
2001ean; eta %9,4, berriz, 2011n. Horren arrazoia erdaldunek ustez
jasotzen duten presioa izan da Euskarabideko zuzendariaren esanetan.
Hizkuntza
eskubideak zapaldurik eta ukaturik dituzten herritarren aldeko hitzik,
aitzitik, ez du izan. Izan ere, Vascuencearen legeak hiru eremutan
banatzen du Nafarroa Garaia: "eremu euskalduna", "eremu mistoa" eta
"eremu ez-euskalduna" bereizten ditu Legeak. Lehenbizikoan ezinezkoa da
euskaraz bizitzea, bigarrenean ez dira eskubide guziak aitortzen, eta
hirugarrenean hizkuntza eskubideak ukatu egiten zaizkie herritarrei.
Nork jasaten du presioa?
Bestalde,
Maximino Gomezek ahantzi egin du "eremu euskaldunean" euskaldunek
presio handia bizi dutela. Azken hilabeteetako kasu bi ekarriko ditugu
gogora. Alde batetik, Berako Udalak ezin izan du epaiketa prozesu bat euskaraz aurrera eraman. Epaileak gaztelania erabiltzea erabaki zuen, Berako Udalak eskatutakoaren aurka. Bestalde, Sakana eskualdean Beleixe irratiak behin behinean emititzeari utzi dio. Izan ere, Nafarroako Gobernuak ez du diru laguntzarik banatu euskaraz diharduten hedabideen artean.
Eremu
euskaldunean euskaraz bizitzeko trabak anitz badira, beste bi eremuetan
egoera hagitzez larriagoa da. "Eremu ez-euskaldun" deitzen duten
horretan, adibidez, haurrek ukaturik dute euskaraz ikasteko eskubidea.
Behatokiak Artaxoa eta Mendigorriako bi amaren testigantzak jaso ditu
berriki "Maite ditugulako" dokumentalean. Egoera hori salatzeko hainbat ekimen eraman dira aurrera, Sortzen-Ikasbatuazek Mañerun egindako itxialdia
kasu. Baina horiek arazoaren ertzak baino ez dira. Hamaika adibide
paratu daitezke, euskaldunen eskubideak ukatu egiten baititu
Vascuencearen legeak. Beraz, nork jasaten du presioa?
Euskal Herrian Euskaraz bloga
No hay comentarios:
Publicar un comentario